ยาสีฟัน

ยาสีฟัน

การกำจัดคราบจุลินทรีย์นั้น วิธีการแปรงฟันอย่างถูกต้องเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด ยาสีฟันเป็นเพียงส่วนช่วยในการทำความสะอาดและขัดพื้นผิวฟัน และเป็นสื่อกลางในการใส่สารต่าง ๆ เช่นฟลูออไรด์ป้องกันฟันผุ สารลดการเสียวฟัน สารลดการเกิดคราบจุลินทรีย์ และหินปูนเป็นต้น

แต่การที่ใส่สารเคมีหรือสมุนไพรบางชนิดเพื่อป้องกันการเกิดคราบจุลินทรีย์ หินปูน และอาการเหงือกอักเสบนั้น ยังไม่ได้รับการยอมรับโดยทั่วไป

ยาสีฟันประเภทขัดฟันขาว (Whitening Toothpaste) และขัดคราบบุหรี่ ยาสีฟันประเภทนี้ถ้ามีผงขัดหยาบกว่าปกติหรือผสมผงขัดมากกว่ปกติมีคุณสมบัติ ขัดผิวเคลือบฟันสูงกว่ายาสีฟันธรรมดา ซึ่งถ้าใช้ติดต่อกันเป็นระยะเวลานานอาจมีผลทำให้ผิวเคลือบฟันบางลงและเสียวฟันได้

ยาสีฟันที่ช่วยทำให้ฟันขาวขึ้นอาจผสมสารเคมีประเภท Peroxide เพื่อช่วยฟอกสีฟันให้ขาวขึ้น ดังนั้นในการใช้ยาสีฟันนี้จึงควรได้รับการแนะนำและดูแลจากทันตแพทย์อย่างดี เพราะสาร Peroxide มีฤทธิ์กัดกร่อน อาจทำอันตรายต่อเหงือก และทำให้เสียวฟันได้

การที่มีฟันเหลือง ฟันสีน้ำตาล ฟันตกกระ ฟันเปลี่ยนสี ควรปรึกษาทันตแพทย์ก่อนเพื่อตรวจหาสาเหตุและหาวิธีแก้ไขได้อย่างถูกต้อง อย่างไรก็ตามยาสีฟันที่ใช้ควรเป็นครีมที่ละเอียด ไม่ควรหยาบหรือเป็นผงเพราะจะทำให้ฟันสึก

การใส่ยาสีฟันควรใส่ลงไประหว่างขนแปรง เพื่อให้ยาสีฟันได้สัมผัสกับตัวฟัน ไม่ใส่บนขน แปรงเพราะยาสีฟันจะหลุดออกไปเสียก่อน

มีแร่ธาตุตามธรรมชาติหลายชนิดที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย เช่น

• แคลเซียมช่วยให้กระดูกแข็งแรง
• เหล็กช่วยลำเลียงออกซิเจนให้กับเม็ดเลือด 
• สังกะสีช่วยให้ระบบภูมิคุ้มกันทำงานได้อย่างเหมาะสม 
• ฟลูออไรด์ พบได้ในดินและหิน ฟลูออไรด์มักใส่ไว้ในยาสีฟันเพื่อช่วยให้ฟันแข็งแรง หลายสิบปีที่ผ่านมา ฟลูออไรด์ในยาสีฟันมีบทบาทสำคัญในการลดปัญหาฟันผุและช่วยให้ประชากรทั่วโลกมีสุขภาพโดยรวมดีขึ้น

ฟลูออไรด์ช่วยได้อย่างไร

ฟลูออไรด์ส่งผลต่อเคลือบฟันของคุณสองลักษณะคือ

• ขณะที่ฟันกำลังขึ้น ฟลูออไรด์ช่วยสร้างเคลือบฟันให้มีความแข็งมากพอที่จะไม่เกิดฟันผุหรือเป็นรู
• หลังจากที่ฟันขึ้นเต็มที่แล้ว ฟลูออไรด์ในยาสีฟัน น้ำยาบ้วนปาก หรือกระทั่งน้ำประปายังช่วยเสริมให้เคลือบฟันคงความแข็งแรงเพื่อต้านทานกรดที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรียในช่องปากเมื่อเรากินของหวาน ฟลูออไรด์ยังช่วยให้แร่ธาตุกลับคืนเข้าสู่ฟัน ช่วยซ่อมแซมเคลือบฟันที่สึกหรืออ่อนแอให้กลับมาแข็งแรงก่อนที่เคลือบฟันนั้นจะผุกร่อนไป

ทำไมฟลูออไรด์ถึงอยู่ในยาสีฟัน

เราสามารถรับฟลูออไรด์เข้าไปในร่างกายได้หลายทาง

• วิธีหนึ่งคือการดื่มน้ำที่มีฟลูออไรด์ ข้อมูลจากสมาคมทันตแพทย์อเมริกันระบุว่า ประมาณ 3 ใน 4 ของน้ำประปาในสหรัฐอเมริกามีการเติมฟลูออไรด์ลงไป เพื่อให้ประชาชนจำนวนมากได้รับฟลูออไรด์เพิ่มขึ้น
• การรับประทานฟลูออไรด์เสริมหรือให้ทันตแพทย์ทาฟลูออไรด์วานิชให้เมื่อถึงกำหนดตรวจฟันตามปกติ

การดื่มน้ำที่มีฟลูออไรด์ช่วยให้ฟันไม่ผุ แต่ปริมาณฟลูออไรด์ในน้ำอาจไม่เพียงพอที่จะป้องกันฟันผุได้เสมอไป นั่นคือเหตุผลหนึ่งที่พบฟลูออไรด์ในยาสีฟัน อีกเหตุผลหนึ่งที่ สมาคมทันตแพทย์อเมริกา(ADA) เสนอแนะคือ การเติมฟลูออไรด์ในยาสีฟันช่วยลดจำนวนฟันผุในชาวอเมริกันเป็นจำนวนมากตั้งแต่ช่วงปี 1960 เป็นต้นมา ฟลูออไรด์เป็นหนึ่งในส่วนประกอบที่ยาสีฟันจำเป็นต้องมีเพื่อให้ได้รับตรารับรองจาก ADA ซึ่งเป็นตรารับรองผลิตภัณฑ์ดูแลสุขภาพช่องปากที่สำคัญในปัจจุบัน องค์การอนามัยโลกได้แนะนำและสนับสนุนอย่างเป็นทางการให้ใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ทั่วโลก โดยเฉพาะในพื้นที่ซึ่งไม่มีหรือไม่สามารถเติมฟลูออไรด์ในน้ำประปาได้

เลือกยาสีฟันอย่างไร

แม้ว่ายาสีฟันบางชนิดจะไม่มีฟลูออไรด์ แต่ฟลูออไรด์ก็เป็นส่วนประกอบสำคัญที่ควรมองหาเมื่อเลือกยาสีฟัน - คุณสมบัติอื่นๆ อย่างรสชาติ เนื้อยาสีฟันไม่ว่าจะเป็นครีมหรือเจลนั้น ขึ้นอยู่กับความชอบส่วนบุคคล

ถ้าคุณมีปัญหาพิเศษ เช่น เสียวฟัน หรือเคยมีปัญหาเหงือกอักเสบมาก่อน คุณอาจหายาสีฟันที่มีฟลูออไรด์และส่วนผสมอื่นเพิ่มเติมซึ่งช่วยแก้ไขปัญหาดังกล่าว เช่น ส่วนผสมที่ช่วยปกป้องผิวเคลือบฟัน หรือช่วยลดการเกิดหินปูน เป็นต้น

การใช้ยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์

วิธีใช้ยาสีฟันให้เกิดประโยชน์สูงสุดคือ ใช้ตามที่ทันตแพทย์แนะนำ โดยพื้นฐานแล้ว การแปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้งเป็นสิ่งจำเป็นในชีวิตประจำวัน ส่วนปริมาณยาสีฟันที่ใช้จะไม่เท่ากัน ขึ้นอยู่กับอายุของผู้แปรงฟัน

สำหรับเด็กอายุ 3 ถึง 6 ขวบให้ใช้ปริมาณยาสีฟันไม่เกินขนาดเมล็ดถั่ว

ส่วนเด็กที่อายุต่ำกว่า 3 ขวบให้ใช้น้อยกว่านั้น ปริมาณเพียงเท่าเมล็ดข้าวก็พอ

ถ้าต้องการผลปกป้องดียิ่งขึ้นและทันตแพทย์แนะนำให้ใช้ ผู้ใหญ่และลูกที่โตกว่า 6 ขวบสามารถใช้น้ำยาบ้วนปากที่มีฟลูออไรด์อมกลั้วปากหลังแปรงฟันได้